شمعی بیار این شب یلدا را

یلدا، شب آغاز فصل زمستان؛ به همراه نوید و امید گذر از سختی‌ها با نور و شادی، باهم بودن است. نقش و تأثیر این تغییر طبیعی در حیات اقتصادی و اجتماعی مردم سبب رفتارها و آیین‌های گوناگونی در گذشته بوده است که هر قوم و منطقه با سنت‌ها و مراسم خاص بومی و منطقه‌ای به استقبال «شب یلدا» یا «شب چله» می‌رفتند که تا امروز این مراسم پاس داشته شده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

آنطور که در کتاب «شب یلدا» نوشته علی بلوکباشی آمده: یلدا پیام‌آور بشارت‌هایی برای ایرانیان کشاورز بوده است: نخست، بشارت به زایش دوباره خورشید در این شب و بلند شدن روزها از پس آن و بالندگی و دیرمانی بیشتر خورشید در جولانگاه هر روزه خود در پهنه آسمان زمستان؛ دوم بشارت به تولد میترا، ایزد- خورشید نجات‌بخش در این شب؛ و سرانجام بشارت به دمیدن صبح «خرم روز» در ماه سوم به دی.
اسطوره‌ها و روایات آیینی مربوط به شب یلدا در میان مردم نیز روشنگر شمار بسیاری از حقایق و وقایع سرپوشیده و ناشناخته تاریخی - دینی در فرهنگ ایران است.
رمزگشایی این روایت‌های اساطیری - آیینی آشکار کننده پاره‌ای رازهای نهفته در دل تاریخ جهان است. یکی از مهم‌ترین این رازها درآمیختگی و همانندگی میلاد و ظهور ایزد مهر و ظهور یلدا و عید کریسمس با یکدیگر و تقارن آن‌ با باززایی خورشید، نماد ایزد مهر است. از اسطوره‌های یلدا می‌توان به دلباختگی ماه و خورشید، زورآزمایی مهر با خورشید، دیو شب یلدا و خورشید و... اشاره کرد.
اما در روزگاران کهن شب چله را یک جشن دهقانی می‌پنداشتند و به سبب گردش سال و وضعیت طبیعت و اقلیم و تجربه مردم از طبیعت نامگذاری‌های خاص انجام می‌شده است. در نتیجه مراسم آیینی و جشن‌های برآمده از این نوع فرهنگ‌ها معمولاً با انقلاب‌ها و اعتدال‌های طبیعی در فصل‌ها سازگاری داشته است.
یلدا نیز برای دامداران و کشاورزان بسیار اهمیت داشته و در این روز شروع زمستان را گرامی می‌داشتند. در بالا اشاره شد که شب یلدا آیین‌ها و سرگرمی‌های خود را دارد و در هر منطقه با توجه به اقلیم و باورهای قومی نوع برنامه‌ها متفاوت است. و با توجه به قدمت فرهنگ و گستردگی سرزمین ایران و تنوع اقوام، تنوع این مراسم در هر منطقه کاملاً نمود دارد. اما آنچه در تمام مناطق مشترک است شب نشینی، سفره یلدا و بازی است. وجود سه میوه مقدس انار، سیب و هندوانه بر سر سفره بسیاری از ایرانیان که هر یک نمادی است و داستانی دارد نیز معمولاً بر سفره یلدا قرار داده می‌شود.
شام شب یلدا، شعر و قصه‌خوانی، بازی‌ها و تفأل از دیگر سرگرمی‌های مردم در شب یلدا بوده است. اما امسال بسیاری از ما به اجبار باید یلدا را در خانه و به دور از جمع‌های همیشگی سپری کنیم. قطعاً سفره‌ها هم با این وضعیت کوچکتر خواهد بود و شاید خالی‌تر.
اما جشن یلدا را می‌توان با حداقل‌ها هم حفظ کرد. برخی از نهادها و انجمن‌ها پیشنهادهایی ارائه کرده‌اند تا ضمن پاسداشت این آیین و ضمن حفظ سلامت خود و دیگران، شادی و سرور را به خانه‌ها و محله‌هایمان بازگردانیم.
مؤسسه پژوهشی کودکان دنیا پیشنهاد داده که یلدا را به فضای باز ببریم. درخت‌ها را به انارها بیاراییم. بسته‌های هدیه به خانواده و دوستان، همسایگان و کادر بهداشتی و درمانی بدهیم. به بچه‌ها امکان ساخت کاردستی و تزئین سفره و هدایا را بدهیم. از بچه‌های بزرگتر و سایر اعضای خانواده بخواهیم درباره مراسم محلی اقوام تحقیق کنند و در صورت امکان آن بازی را اجرا یا غذاها را تهیه کنیم. از بزرگتر‌های خانواده بخواهیم از خاطرات گذشته تعریف کنند و داستان‌هایی را نقل کنند. و البته همه اینها را به صورت مجازی و در گروه‌های دوستان و خانواده انجام دهیم. می‌توانیم در فضای آپارتمان یا کار روی تابلوی اعلانات مطالبی در‌خصوص یلدا و تاریخچه‌اش، مراسم منطقه‌ای و قومی قرار دهیم. انارهای کاغذی و پارچه‌ای درست کنیم و سعی کنیم با حفظ پروتکل‌ها یلدا را گرامی بداریم.
و آنطور که پروین اعتصامی گفته: دور است کاروان سحر زین‌جا/ شمعی بیار این شب یلدا را...
و ما می‌دانیم، از این یلدا هم گذر می‌کنیم. با همه تفاوت‌هایش، با گرامیداشت آیین‌های کهن و نگه داشتن نور امید در دل.‌

منبع: ایران آنلاین

کلیدواژه: شب یلدا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ion.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۳۱۹۳۱۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

کمربند کویپر و ابر اورت: لبه‌های منظومه شمسی!

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا، وقتی از منظومه شمسی حرف می‌زنیم، خورشید و سیارات و اقمار به ذهن‌ها خطور می‌کند، اما آیا می‌دانستید که فراتر از مدار نپتون (آخرین سیاره منظومه شمسی)، دو منطقه مرموز به نام‌های کمربند کویپر و ابر اورت (Kuiper Belt and Oort Cloud) وجود دارند که در لبه‌های منظومه شمسی قرار دارند؟

ابتدا اجازه دهید در مورد کمربند کویپر صحبت کنیم. این منطقه مانند حلقه‌ای از اجرام یخی است که فراتر از مدار نپتون قرار دارد. اجرام این منطقه به دور خورشید می‌چرخند. برخی از این اجرام مانند سیارات کوتوله مانند پلوتو و اریس بسیار بزرگ هستند. این اجسام یخی بقایایی از روزهای اولیه منظومه شمسی هستند، وقتی که سیارات شکل گرفته بودند. کمربند کویپر خانه دنباله دارها نیز هست! دنباله دارها مانند گلوله‌های خاکی و یخی هستند که وقتی به گرمای خورشید نزدیک شوند تا حدودی ذوب می‌شوند و به همین علت آنها را از روی دم‌های بلندشان می‌شناسیم.

اکنون بیایید دامنه سفرمان را گسترش دهیم و به فراتر از کمربند کویپر و به سمت ابر اورت سفر کنیم. این منطقه در مقایسه با کمربند کویپر بسیار دورتر از خورشید است. ابر اورت مانند یک پوسته یخی غول پیکر است که منظومه شمسی ما را احاطه کرده است. آنقدر دور است که دیدن یا مطالعه مستقیم آن حاصل نشده است. ابر اورت از میلیاردها جرم یخی (از جمله دنباله دارها) پر شده است. این دنباله دارها مدارهای طولانی و بیضی‌ شکلی دارند که طی سفرهای خود به خورشید نزدیک شده و سپس به اعماق فضا می‌روند.

کمربند کویپر و ابر اورت به دلیل جاذبه خورشید شکل گرفته‌اند و بنابراین باید آنها را در رده منظومه شمسی در نظر گرفت اما کمتر به آنها اشاره‌ای می‌شود. مطالعه این مناطق دوردست کمک می‌کند تا در مورد چگونگی شکل گیری منظومه شمسی در میلیاردها سال پیش اطلاعات بیشتری کسب کنیم. دانشمندان از تلسکوپ‌های قدرتمند برای رصد این مناطق و جمع آوری اطلاعات در مورد اجرام یخی و دنباله دارهایی که در آنجا هستند استفاده می‌کنند.  دفعه بعد که به آسمان شب نگاه کردید، به یاد داشته باشید که در منظومه شمسی فراتر از سیارات آشنای دور و برمان، قلمروهای پنهانی نیز وجود دارد که باید کشف شود.

انتهای پیام/